2ος Εισαγωγικός Εκπαιδευτικός Κύκλος Προαγωγής της Υγείας, 3η Συνάντηση, Αγρίνιο, Σάββατο 13 Δεκεμβρίου 2008

Θέμα:Η συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στην πρόληψη των ναρκωτικών: H προσφορά των εθελοντών και η αξία της συνεργασίας.

Εισηγητής: Βασίλης Πασσάς, Ιατρός, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Επιστημονικά Υπεύθυνος Κέντρου Πρόληψης Νομού Αχαΐας και Κίνησης «Πρόταση» για Έναν Άλλο Τρόπο Ζωής.

Το πρόβλημα της εξάρτησης από τα ναρκωτικά , όπως και αρκετά άλλα προβλήματα των σύγχρονων κοινωνιών, δεν μπορούν να λυθούν αν οι άνθρωποι που ζουν σε αυτές δεν κατανοήσουν τον μηχανισμό που τα δημιουργεί και αν δεν λάβουν ενεργό μέρος στην αντιμετώπισή τους.
Η συντριπτική πλειοψηφία των μελών των τοπικών κοινοτήτων βιώνουν το πρόβλημα των ναρκωτικών αλλά δεν αντιλαμβάνονται η δεν θέλουν να αντιληφθούν ότι αποτελούν και αυτοί μέρος του προβλήματος καθώς έχουν βολευτεί σε έναν τρόπο ζωής που συντηρεί και ευνοεί την ανάπτυξη αυτού του προβλήματος.
Κυριαρχεί ο μύθος ότι τα παιδιά δεν γνωρίζουν τις συνέπειες της χρήσης των ναρκωτικών η ότι παρασύρονται από τους αδίστακτους εμπόρους και αρνούνται να δουν ότι υπάρχουν σοβαρές αιτίες που ένα ποσοστό των νέων επιλέγουν να αποσυρθούν από την ζωή και μερικοί στο τέλος χάνουν και την ζωή τους.
Τα παιδιά των σύγχρονων κοινωνιών μεγαλώνουν σε ένα κόσμο αντιφατικό, άκρως ανταγωνιστικό, ο οποίος απαξιώνει αρχές ,χωρίς ηθικές αξίες, χωρίς αλληλεγγύη. Κάθε τι ανθρώπινο χάνεται στο βωμό της απόκτησης υλικών αγαθών, όπου εκεί έχουν εναποτεθεί οι ελπίδες για ευτυχία. Η φρούδα ελπίδα της ευτυχίας μέσα από τον υπερκαταναλωτισμό έχει επικρατήσει ως κυρίαρχη ιδεολογία και έχει δημιουργήσει τραγικά αδιέξοδα, μεταξύ των οποίων και η εξάρτηση από ουσίες όπως τα ναρκωτικά.
Η ευθύνη για αυτό τον σύγχρονο τρόπο ζωής βαρύνει όλους εμάς τους ενήλικες που συμβάλλουμε στην λειτουργία αυτού του μοντέλου.
Εμείς οι ενήλικες είμαστε τα πρότυπα των νέων και εμάς αντιγράφουνε πολλές φορές με ακραίες, λόγω της ηλικίας τους συμπεριφορές.
Με αυτή την έννοια δεν μπορούμε να μιλάμε για την πρόληψη της χρήσης ναρκωτικών από τους εφήβους αν δεν αναλάβουμε τις δικές μας ευθύνες που έχουμε στην δημιουργία του προβλήματος.
Ως μέρος λοιπόν του προβλήματος οφείλουμε να λάβουμε ενεργό μέρος στην αντιμετώπισή του, με την συμμετοχή μας δυναμικά στην πρόληψη.
Η ευθύνη για την πρόληψη είναι προσωπική και συλλογική.
Είναι προσωπική η ευθύνη για το πώς λειτουργούμε ως πρότυπα στην οικογένεια, στην εργασία και στην κοινωνία. Είναι προσωπική ευθύνη να λειτουργούμε ως ενεργοί πολίτες και όχι ως παθητικοί καταναλωτές υλικών αγαθών, ιδεών, έρμαια της τηλεόρασης. Πρέπει να προχωρήσουμε σε προσωπικές αλλαγές στις συμπεριφορές μας αν θέλουμε να επιδράσουμε θετικά τα παιδιά μας. Για τα παιδιά μετράει αυτό που κάνουμε και όχι αυτά που λέμε.
Αλλά είναι και συλλογική η ευθύνη για τον τρόπο που λειτουργούμε ως κοινωνικές ομάδες. Γινόμαστε καθημερινοί μάρτυρες της κοινωνικής αδιαφορίας για ότι συμβαίνει γύρω μας. Η παθητικότητα συνεχώς αυξάνεται και συγκεντρωνόμαστε όλο και πιο πολύ στον εαυτό μας. Κυρίαρχο στοιχείο της καθημερινότητας είναι ο εγωισμός που προσπαθεί να αναδείξει ότι χωρίζει, προκειμένου να αξιοποιηθεί για κάθε μορφής ιδιοτέλεια. Έχουμε την ψευδαίσθηση ότι κάτι τέτοιο μας βοηθάει προσωπικά και δεν αντιλαμβανόμαστε ότι μόνο όταν είμαστε ενεργοί πολίτες και δρούμε συλλογικά και συνεργατικά βοηθάμε την κοινωνία αλλά παίρνουμε και προσωπική βοήθεια.
Βιώνουμε καθημερινά αυτό τον δυσλειτουργικό τρόπος συλλογικών δράσεων σε όλα τα επίπεδα, από τον σύλλογο γονέων του σχολείου μέχρι τα κόμματα και τις κυβερνήσεις.
Οι κοινωνίες προχώρησαν μόνο όταν λειτουργούσαν όλοι μαζί. Όταν κυριαρχούσε ο εγωισμός των προσώπων ανέκυπταν σημαντικά προβλήματα όπως αυτό των ναρκωτικών που μπορούσαν να τις διαλύσουν.
Στην πρόληψη έχουμε χρέος να δώσουμε όλοι δυναμικά το παρόν μας αν πραγματικά ανησυχούμε για τα ναρκωτικά. Αλλά με έναν διαφορετικό τρόπο. Μέσα από μικρές η μεγάλες συνεργασίες όπου αξιοποιούνται οι ιδέες όλων και είναι όλοι είναι χρήσιμοι.
Τα ναρκωτικά μπορεί να οδηγήσουν τον χρήστη, τις οικογένειες και τις κοινωνίες στην καταστροφή. Μπορεί όμως να αξιοποιηθούν και ως ευκαιρία για μία αλλαγή στον τρόπο ζωής σε προσωπικό, οικογενειακό και κοινωνικό επίπεδο. Τότε μπορεί να οδηγήσουν στην σωτηρία.
Η επιλογή είναι δική μας.